ÖMER HAYYAM
İranlı, Şair-Filozof-Matematikçi-Astronom . İran'ın Horasan eyaletinin Nişabur kentinde doğmuştur. (18 Mayıs 1048-4 Aralık 1131)
Ülkemizde Taksim Tarlabaşı'nda bir mahalleye ismini vermiş, iğneleyici dörtlükleri ile sadece şair olarak bilinen, bir dörtlüğünün paylaşımından dolayı ünlü sanatçı Fazıl Say'ın yargılanmasına yol açan, Ömer isminden dolayı aslında Arap olarak tanınması gerektiği halde bazı çevrelerce Türk diye bilinen, Hasan Sabbah'ın medreseden arkadaşı olan,Horasanlı büyük bir kişilik.
Yaşadığı dönemde ki asıl adı oldukça uzun. Gıyaseddin Eb'ul Feth Ömer İbni İbrahim el Hayyam'dır. Çadırcı anlamına gelen "Hayyam" takma adını ise babasının çadırcılık yapmasından almıştır
Şimdi Ömer Hayyam'ın bilinen Şair kimliğinin dışında ki diğer pek bilinmeyen özelliklerine değinelim birazda.
Hayyam, bugün matematikte üçüncü dereceden bilinmeyenli denklemlerde ki bilinmeyen "X"  simgesini  ilk kullanan çok iyi bir matematikçidir.
Hayyam, aynı zamanda matematikte "Binom Açılımını" (İki sayının toplamının üslü ifadesinin açılımı) ilk kullanan Bilim insanıdır.
Hayyam, okullarda "Pascal Üçgeni" olarak öğretilen matematik kavramını oluşturan kişidir.
Hayyam, iğneleyici Rubaileri (Dörtlükler) ile ünlüdür. Rubailerinde dünyayı,İnsanı, varoluşu kendi aklıyla yeniden tanımlamış ve bu nedenle kendi çağının ötesinde evrenselliğe ulaşmış bir şairdir. 158 Rubaisi olduğu bilinir.
Hayyam,aynı zamanda Astronom'dur demiştim. Nitekim kendisinin yaptığı Takvim incelemeleri sonucu Doğum tarihini doğru olarak bulmuş döneminin şanslılarındandır.
Hayyam, günümüzde kullanılan Miladi ve Hicri takvimlerden çok daha hassas olan Celali Takvimi'ni hazırlayan bir astronomdur.
Hayyam için tarihte ilk bilinen savaş karşıtı eylemcisi yakıştırması da yapılmaktadır.
Hayyam, döneminin özgür felsefe ortamında Felsefe ile ilgilenmiş bir filozoftur.
Hayyam' a göre gerçek olan yaşanandır. Dünyanın ötesinde bir dünya yoktur; insan yaşadığı sürece gerçektir; en şaşmaz ölçü, iman değil, akıl ve sağduyudur.
Hayyam şiirlerinde döneminin haksızlıkları ve anlamsızlıklarını iğneleyici ve alaycı bir dille eleştirmiştir.
Günümüzde de çok fazla anlam ifade eden Hayyam'ın şiirleri, hayatlarımıza müdahale etmek isteyenlere,çok net cevaplar veren, bilgeliğiyle gerçeklik, ölümlülük ve kader gibi konulara ışık tutan bir öze sahiptir.
Aşk, sevinç ve hayatın tadını çıkarmak ona göre vazgeçilmez şeylerdir.
Ömer Hayyam'lı ve bol şiirli günler dilerim.